Bệnh đang có nguy cơ gia tăng, lan rộng trong cộng đồng. Các bác sĩ chuyên ngành Mắt nhận định: năm nay, bệnh xuất hiện muộn hơn nhưng tiến triển nhanh và mức độ trầm trọng hơn. Bệnh không thật sự nguy hiểm nếu được điều trị sớm và đúng nhưng rất dễ lây lan. Vì vậy mọi người dân cần nắm rõ và có biện pháp dự phòng hiệu quả.

TS Phạm Ngọc Ðông, Trưởng khoa Kết giác mạc Bệnh viện Mắt T.Ư cho biết: Bệnh viêm kết mạc cấp hay dân gian gọi là đau mắt đỏ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, mọi thời điểm trong năm. Tuy nhiên, vào mùa hè, thu, bệnh thường gặp hơn và có thể lây lan trong cộng đồng, tạo nên dịch viêm kết mạc cấp. Viêm kết mạc cấp biểu hiện ban đầu bằng các triệu chứng như cộm mắt, ngứa, có tiết tố (rử mắt). Phần kết mạc (lòng trắng) đỏ dần, có thể đỏ toàn bộ mắt. Nặng hơn, mi mắt có thể sưng nề, đỏ. Người bệnh có thể thấy nước mắt chảy ra có mầu hồng do các mạch máu bị vỡ, gây xuất huyết, thoát huyết tương. Phần kết mạc mi có thể có giả mạc trắng. Ðiểm đặc biệt trong viêm kết mạc cấp là người bệnh không bị giảm thị lực (khả năng nhìn trước và khi bị bệnh là như nhau). Người bệnh có thể khó nhìn do rử mắt che khuất, sau khi lau sạch rử, mắt lại nhìn được bình thường.

Viêm kết mạc cấp có thể do vi khuẩn hoặc vi-rút gây ra. Tuy nhiên, ở giai đoạn sớm, một số trường hợp cũng có biểu hiện đỏ mắt nhưng lại không phải là viêm kết mạc cấp như viêm màng bồ đào, viêm nội nhãn. Vì vậy, khi có các dấu hiệu đỏ mắt, người bệnh nên đến khám tại các cơ sở chuyên khoa mắt để được chẩn đoán bệnh đúng và điều trị kịp thời. Không nên tự ý đi mua thuốc điều trị, vì có thể có những loại thuốc không phù hợp, dễ gây biến chứng.

Với các trường hợp viêm kết mạc cấp, cho dù do vi khuẩn hay vi-rút gây ra thì người bệnh cũng vẫn cần dùng thuốc kháng sinh tra mắt nhằm loại trừ tác nhân gây bệnh (với viêm kết mạc do vi khuẩn) hoặc chống bội nhiễm (với viêm kết mạc do vi-rút). Tùy theo mức độ viêm nặng hay nhẹ, các bác sĩ có thể cân nhắc dùng corticoid dạng tra mắt để làm giảm mức độ viêm, giảm các triệu chứng khó chịu cho người bệnh. Việc dùng loại thuốc nào, với liều bao nhiêu phải do bác sĩ chuyên khoa mắt quyết định nhằm tránh các tác dụng phụ của thuốc, nhất là khi dùng corticoid tra mắt. Nếu được điều trị đúng, viêm kết mạc cấp sẽ khỏi hoàn toàn, không để lại di chứng gì trong vòng từ mười đến 15 ngày điều trị. 

Khi bị bệnh, không nên tự ý điều trị hoặc dùng thuốc của người khác vì một số người bệnh  có thể có các biến chứng ở giác mạc. Tuyệt đối không được đắp lá, xông lá trầu không vì những biện pháp này không những không làm bệnh khỏi nhanh hơn mà còn có thể gây nhiễm khuẩn hoặc bỏng giác mạc, kết mạc.

Viêm kết mạc cấp, nhất là viêm kết mạc cấp do vi-rút có khả năng lây lan nhanh, làm cho nhiều người mắc bệnh. Viêm kết mạc cấp lây lan chủ yếu qua đường tay - mắt. Vì vậy, để phòng viêm kết mạc cấp, cả người bệnh và người chưa mắc bệnh cần phải có ý thức về phòng bệnh. Với người đang bị viêm kết mạc cấp, cần rửa tay ngay bằng xà-phòng sau mỗi lần lau mắt, tra thuốc. Khăn mặt, khăn trải gối cần được giặt sạch bằng xà-phòng. Cần để riêng các giấy, bông lau mắt vì đây là nguồn nhiễm tác nhân gây bệnh quan trọng. Nếu có điều kiện, người bệnh nên cách ly (nghỉ học, nghỉ làm việc). Khi bị bệnh, cần đi khám để được điều trị kịp thời, rút ngắn thời gian mang bệnh cũng làm giảm đáng kể nguy cơ lây lan trong cộng đồng.

Ðối với người chưa mắc bệnh, hạn chế tiếp xúc với người bệnh. Nhân viên y tế sau khi khám cho người bệnh đau mắt đỏ cần rửa tay ngay bằng xà- phòng và các dung dịch sát khuẩn tay để tránh lây bệnh cho mình và cho những người bệnh khác. Cần thường xuyên rửa tay bằng xà-phòng, rửa mặt bằng nước sạch. Có thể rửa sạch mắt bằng dung dịch nước muối sinh lý 0,9%.

Bộ Y tế yêu cầu các địa phương giám sát chặt chẽ tình hình, diễn biến dịch bệnh đau mắt đỏ trên địa bàn, nhất là tại các nhà trẻ, trường học, tổ chức hướng dẫn triển khai các biện pháp phòng chống, cách ly, điều trị kịp thời các trường hợp bị bệnh không để bệnh dịch bùng phát, lây lan. Tăng cường tuyên truyền rộng rãi về các biện pháp phòng, chống bệnh đau mắt đỏ tại cộng đồng...

MINH HOÀNG

Nhân viên y tế trường học không được tự điều trị đau mắt đỏ cho học sinh

Trước diễn biến bệnh đau mắt đỏ có chiều hướng lây lan, Sở Giáo dục và Ðào tạo Hà Nội vừa có văn bản yêu cầu các trường học tăng cường theo dõi, giám sát sĩ số và diễn biến tình hình sức khỏe học sinh hằng ngày tại trường học. Khi học sinh có các biểu hiện sốt, đau mắt phải cách ly ngay, các học sinh bị đau mắt đỏ không nên đến trường. Ngoài ra, các trường cần bảo đảm vệ sinh cá nhân, khăn mặt, khăn lau cho trẻ em, vệ sinh đồ dùng học tập, đồ chơi của trẻ (ở các trường mầm non). Ðặc biệt, nhân viên y tế trường học không tự điều trị đau mắt đỏ cho học sinh tại trường, khi chưa có hướng dẫn của cơ quan y tế.